Mái Trường Thân Yêu - Thầy Giáo Của Những Học Sinh Giỏi Toán

Tác giả: Lê Khắc Hoan - Đỗ Quốc Anh

NXB: Tổng Hợp TPHCM 2015

Tình trạng: Sách tốt, 367 trang khổ 14.5X20.5

Tác phẩm Mái Trường Thân Yêu - cuốn sách đặc biệt về tình Thầy Trò - của thầy giáo Lê Khắc Hoan - (tác giả đạt Giải Nhất cuộc thi viết về Thầy giáo và Nhà trường năm 1961) được xuất bản lần đầu tiên năm 1964 và đã trở thành một hiện tượng trong lịch sử xuất bản Việt Nam và đã lan tỏa hầu như đến tất cả các trường học và được các thầy cô, học sinh đều truyền tay nhau. Giá trị tinh thần "Mái trường" của quyển sách không hề suy xuyển từ thời những năm tháng chiến tranh gian khó cho tới ngày nay và đã trở thành cuốn sách gối đầu giường rất đỗi "thân yêu" của nhiều thế hệ học sinh, sinh viên trong suốt hơn 50 năm qua. Mái Trường Thân Yêu là câu chuyện có thật kể về cậu học sinh tên Việt, vốn là một học sinh thị xã chuyển về trường huyện Lâm Thao. Do điều kiện gia đình, Việt phải ở cùng bà nội và bắt đầu làm quen với thầy cô, các bạn và môi trường học tập mới.

Việt vốn là một học sinh học giỏi, nhất là môn toán. Nhưng với môi trường mới, Việt chưa hòa nhập được, từ đó xảy ra biết bao chuyện bi hài trong năm học ấy. Cũng từ đấy, Việt cùng các nhân vật và các người bạn khác như cô giáo Mùi, Chiến, Mạnh, San, Loan, Quế…đã tạo nên một câu chuyện sinh động, chân thật và cảm động về một ngôi trường cấp hai miền Bắc trong thời chiến tranh bom đạn khó khăn.

Một điểm rất đặc biệt nữa trong đợt ra mắt mới của Mái Trường Thân Yêu được xuất bản cùng với câu chuyện Thầy Giáo Của Những Học Sinh Giỏi Toán lần đầu tiên được vẽ minh họa sinh động, và vẽ thiết kế bìa mới giúp những câu chuyện trở nên sống động, hấp dẫn hơn.

Thầy Giáo Của Những Học Sinh Giỏi Toán là thiên ký sự đặc biệt của tác giả Đỗ Quốc Anh. Câu chuyện kể rất thật về thầy Tôn Thân, được xem là Thầy của những Người Thầy trong lĩnh vực toán học Việt Nam. Người ta biết nhiều đến GS. Ngô Bảo Châu (ĐH Chicago), GS Vũ Hà Văn (ĐH Yale), TS. Hoàng Lê Minh (Viện trưởng Viện Công nghệ phần mềm và nội dung số, huy chương vàng quốc tế đầu tiên của Việt Nam), PGS.TS Vũ Đình Hòa (Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, huy chương bạc quốc tế đầu tiên của Việt Nam) Nhưng ít ai biết đằng sau những tên tuổi lớn ấy đều có chung một người Thầy giáo đã từng vô cùng tâm huyết đào tạo những học sinh trở thành những nhân tài toán học - làm rạng danh cho dân tộc Việt Nam. Đó là PGS.TS.NGND Tôn Thất Thân (mà các học sinh thường gọi trìu mến là Thầy Tôn Thân).

Giáo sư Ngô Bảo Châu viết: "Sau hơn 30 năm nghĩ lại, tôi thấy mình quả là có nhiều may mắn, mà một trong những may mắn lớn nhất là được làm học sinh khoá cuối cùng của thầy Tôn Thân ở trường Trưng Vương."

Năm 1981, thiên ký sự "Thầy giáo của những học sinh giỏi Toán"của tác giả Đỗ Quốc Anh (hiện là Trợ lý Bộ trưởng Bộ GD-ĐT) nói về quá trình dạy học của thầy Tôn Thân ra mắt bạn đọc. Ký sự lập tức gây được tiếng vang lớn. Năm 2006, tạp chí Trí Tuệ đăng lại thiên ký sự này trong chuyên mục "Kiểu dạy, kiểu học đào tạo nhân tài" với lời giới thiệu: "Đó là feuillton được đánh giá thành công nhất lịch sử 50 năm báo chí ngành giáo dục. Bởi chất văn học, bởi tính hấp dẫn, chân thực đã đành. Song thành công chủ yếu của thiên ký sự này chính là ở tính khoa học, tính giáo dục. Người viết khắc họa rõ nét chân dung của một tập thể thầy trò đã làm nên kiểu dạy toán, học toán đặc sắc, dạy học là dạy phương pháp tư duy sáng tạo, học toán là học cách học, học cách sống, rèn luyện thành người, tự khẳng định mình và hòa nhập với cộng đồng. Đúng là kiểu dạy, kiểu học đào tạo nhân tài, tiên tiến, hiện đại, so với chuẩn mực quốc tế hôm nay!"

Nhận định

Mái trường thân yêu là một trong những cuốn sách tôi mê nhất ngày còn đeo khăn quàng đỏ. Nó hút hồn tôi trước hết bởi nó được kể ở ngôi thứ nhất theo dạng tự truyện rất giản dị, tự nhiên. Đọc đến đâu là tin đến đó. Cứ tưởng tất cả mọi tình tiết đều là thật 100% (...). Điều đó càng chứng tỏ nhà văn Lê Khắc Hoan đã rất công phu trải nghiệm tích góp vốn sống thực tế phong phú chọn lọc về trường học để khái quát nâng lên tới mức điển hình hóa tiêu biểu.

(Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký)

"Thiên ký sự Thầy giáo của những học sinh giỏi toán của anh Đỗ Quốc Anh là một tài liệu rất quý. Nhờ vào nó, ký ức về một thời, về một con người sẽ không thể phai đi trong tâm khảm chúng ta. Tôi tin rằng giữ gìn kí ức chân thực về những gì đẹp đẽ nhất của một thời đã qua là việc không thể không làm nếu chúng ta muốn cuộc sống ngày hôm nay tốt đẹp và nhân văn hơn."

(Giáo sư Ngô Bảo Châu)